یوز، اولین خودرو تمام برقی ایرانی

یوز از کجا آمد؟

یوز محصولی از شرکت استارتاپی و دانش بنیان پاراکس موتورز است که در واقع از قلب تیم سازنده خودرو و موتورسیکلت‌های برقی دانشگاه آزاد قزوین برآمده است. این شرکت حالا به عنوان یک واحد تجاری مستقل از دانشگاه فعالیت می‌کند ولی عمده اعضای آن در واقع دانشجویان سابق دانشگاه آزاد قزوین و مهندسان فنی و مهندسی در رشته‌های برق و مکانیک و…هستند.

این شرکت پیش از توسعه یوز٬‌ مهندسی و ساخت خودروها و موتورسیکلت‌های مختلفی را با هدف شرکت در مسابقات توسعه خودروهای برقی دانشگاه صنعتی شریف در کارنامه داشته و اتفاقا در اکثر مسابقات مربوطه نیز موفق به کسب مقام‌های برتر شده بود. همچنین پاراکس موتورز در زمینه استفاده از انرژی‌های تبدیل شونده نیز اقدام به ساخت یک خودرو خورشیدی با هدف شرکت در مسابقات استرالیا کرده بود و به طور کلی از پیشینه مهندسی قابل توجهی برخوردار است.

پروژه یوز البته تفاوتی نسبت به اسلاف خود در پاراکس موتورز دارد و اتفاقا به عنوان اولین محصول تجاری این شرکت در سال ۱۳۹۴ در نظر گرفته شده بود تا با استفاده از پلت فرم رنو توییزی٬‌ بتواند پلی میان یک تیم مهندسی جوان و یک شرکت خودروسازی پیش‌رو در عرصه فناوری خودروهای برقی باشد.

البته به سبب چالش‌های استاندارد و نوسانات اقتصادی در نهایت پروسه توسعه یوز به عنوان یک موتورسیکلت چهارچرخ برقی یا اولین ماشین برقی ایرانی به طول انجامید و حالا در اواخر سال ۱۴۰۰ سرانجام شاهد صدور مجوز‌های لازم برای شماره‌گذاری این خودروها هستیم٬‌ آنهم در شرایطی که قیمت دلار در طول به ثمر رسیدن این پروژه در حدود ده برابر افزایش یافته و شرایط اقتصادی جامعه برای استفاده از چنین خودرویی به کلی زیرو رو شده‌است.

طراحی ظاهری یوز؛ اولین ماشین برقی ایرانی

یوز در نگاه نخست بسیار شبیه به رنو توییزی به نظر می‌رسد و بی هیچ دخل و تصرفی به توییزی فرانسوی شباهت دارد اما جالب است بدانید که در عمل هیچ یک از قطعات بدنه خودرو کاملا با رنو توییزی یکسان نیست و به سبب تعلیق متفاوت و برخی دیگر از تفاوت‌های ظاهری٬‌ بدنه یوز از ابتدا طراحی و به شکل دست ساز با استفاده از مواد کامپوزیت تولید شده‌است.

همچینن به سبب تولید محدود بودن یوز٬‌ پروسه نقاشی این خودرو نیز به شکل مستقل و به وسیله دست انجام‌می‌شود و از این حیث بیش از آنکه یک خودرو تولید انبوه کارخانه‌ای باشد٬‌ به یک سوپر اسپرت تیراژ‌ محدود ایتالیایی شباهت دارد.

عامل دست ساز بودن طبیعتا باعث افزایش قیمت تمام شده یوز می‌شود اما از سوی دیگر امکان تولید سفارشی و خاص را برای مشتریان مشکل پسند فراهم می‌آورد. امری که سابق بر این در خودروهای تولیدی کشورمان سابقه نداشته‌است و به نوعی می‌توان یوز را سرآغاز شماره‌گذاری خودروهای تولید محدود در ایران قلمداد کرد.

کابین متفاوت یوز پاراکس موتورز نسبت به رنو توئیزی

تولید محدود به شیوه دست ساز باعث شده تا دست مهندسان پاراکس موتورز برای توسعه یوز باز باشد و از این رو مدیران مجموعه تصمیم گرفته‌اند تا فضای کابین یوز را به شکل محسوسی لوکس‌تر از خودرویی نظیر رنو توییزی بسازند.

از این رو استفاده از چرم در کابین یوز در دستور کار قرار گرفته و به جای فرمان پلاستیکی و کابین اقتصادی رنو توییزی٬‌ شاهد استفاده از قطعات با کیفیت‌تری هستیم که با استفاده از چرم روکش شده‌اند و دست سازندگان این خودرو را برای تغییر براساس سلیقه مشتری نیز باز می‌گذراند.

البته فارغ از این مساله٬ سطح تجهیزاتی یوز به عنوان یک موتورسیکلت چهارچرخ چندان زیاد نیست و بیش از آنکه به خودرو نزدیک باشد به موتورسیکلت نزدیک است. برای مثال با توجه به نبود شیشه‌های جانبی٬‌ بود و نبود سیستم تهویه مطبوع نیز عملا بی‌معناست و از این حیث یوز رانند خود را درست مانند یک موتورسیکلت در معرض دمای محیط و سرعت باد قرار می‌دهد.

سیستم صوتی به یک مجموعه سبک با دو خروجی بلندگو محدود‌شده است که از طریق بلوتوث به موبایل سرنشینان متصل می‌شود و شاید خاصترین ویژگی رفاهی و آپشن یوز٬ سامانه مخصوص رهیابی و دریافت اطلاعات حرکتی باشد که در یوز تعبیه شده تا رصد کردن خودرو در هر نقطه‌ای از نقشه به وسیله اطلاعات GPS امکان پذیر باشد.

این ویژگی عملا در راستای افزایش ایمنی و جلوگیری از سرقت خودرو نیز کاربرد دارد مضاف بر اینکه با وجود سیستم ایمبولایزر و ترمز پارک قفل شونده٬ عملا سرقت یوز بسیار بعید به نظر می‌رسد.

مشخصات فنی ماشین برقی ایرانی یوز

یوز از نظر ویژگی‌های فنی تفاوت چندانی با رنو توییزی ندارد و به سبب اشتراک شاسی و پلت فرم نیز از ساختاری یکسان بهره می‌برد که مبتنی بر قرار گیری باتری در زیر صندلی‌‌های خودرو و ساختار دیفرانسیل عقب موتور و گیربکس می‌شود. همچنین ترمز در هرچهارچرخ به صورت دیسکی و فاقد ABS و بوستر ترمز انتخاب شده‌اند و ساختاری کاملا مکانیکی دارند.

چنین شرایطی در مورد سیستم فرمان غیر هیدرولیک خودرو نیز صادق است و از همین روست که رانندگی با یوز بسیار شبیه به رانندگی با خودروهای مسابقه‌ای و کارتینگ به نظر می‌رسد. هرچند در این ماشین برقی ایران به جای موتور درون سوز کارت از موتور برقی استفاده شده‌است و فنربندی نیز به شکل محسوسی نرمتر از خودروهای کارتینگ احساس می‌شود.

در واقع سیستم فنربندی یوز که در هر چهارچرخ به صورت مک فرسون است از تفاوت‌هایی با رنو توییزی برخوردار است و تناسب بیشتری با کیفیت نامناسب آسفالت خیابان‌های ایران زمین دارد.

موتور از نظر عملکرد و برند سازنده با رنو توییزی شباهت کامل دارد و قادر به تولید ۱۸ اسب بخار قدرت است که از طریق یک گیربکس تک دنده و پلوس به چرخ‌های عقب منتقل می‌شود. باتری نیز با سیکل اسمی ۱۰ هزار چرخه شارژ و دشارژ یارای پشتیبانی از یوز را برای پیمودن ۸۰ الی ۱۰۰ کیلومتر براساس شرایط رانندگی دارد و از طریق یک دوشاخه معمولا ظرف ۳.۵ ساعت با برق شهری قابل شارژ‌ است.

همچنین وزن کلی خودرو به ۴۸۰ کیلوگرم می‌رسد که رقمی نسبتا قابل توجه برای یک موتورسیکلت چهارچرخ است٬ هرچند باید تاکید کرد که ایمنی یوز بسیار بیشتر از موتوسیکلت‌های متداول است و به خودرو شباهت دارد.